Ocalały nie może się powstrzymać, by stale nie wracać do kwestii ludobójstwa. Dla kogoś, kto tego nie przeżył, jest jakieś przed, podczas i po ludobójstwie. I życie na każdym etapie toczy się inaczej. Dla nas jest jakieś przed, podczas i po, lecz są to trzy różne życia, które zostały na zawsze rozdzielone.
[w:] Jean Hatzfeld, Nagość życia, przeł. Jacek Giszczak, Wydawnictwo Czarne Wołowiec 2011.