moviegoods.com
Ceremonia weselna zawiera inny epizod, który wydaje się interesujący, odbywa się najczęściej po nałożeniu nuometas, niekiedy tuż przed nałożeniem korony i jest dość obficie poświadczony w litewskiej części Prus Wschodnich, której świadectwa są cenne z względu na ich bezsprzeczną archaiczność. Charakteryzując się spożyciem napoju nazywanego „łzy marti”, czy nawet „krew marti„: o północy, po zdjęciu korony mężatki, pije się na jej cześć napój zwany „łzy marti„, nakłada się nuomentas i wita się ją jako młodą kobietę. Teściowa przynosi cenną misę, wypełnioną „łzami marti”. Prawdopodobnie skład tego napoju zmieniał się z czasem: najbardziej współczesne teksty mówią, że składa się z likieru, z wiśni, róż i śliwek”, lub prościej, że jest to „mieszanina wódki z cukrem i sokiem z wiśni”, podczas gdy najdawniejsze źródła opisują go jako mieszaninę wódki i miodu (Glagau) lub napój zrobiony z wódki, suchych rodzynek i miodu (Gisevius).
(…)
Metaforyczna nazwa napoju „łzy marti” to nic skomplikowanego: spożywa się go, aby podkreślić przejście marti do nowego „stanu”: przejście, które dobrze oddaje ta strofa popularnego śpiewu:
Te małe jabłka, to moje troski,
A orzechy, me łzy.
(…)
Symbolika mieszaniny i wódki uważanej za „krew marti„, jest wyjątkowo interesująca: nie jest to okazjonalna metafora oparta na podobieństwach koloru”. Jeden z dokumentów, który opisuje podanie i sposób podziału napoju, łyżka po łyżce, kończy się następującą uwagą: „Tak właśnie wykrwawiła się marti„. Miód-krew, który marti wnosi do nowej rodziny, jest przeznaczona nie tylko dla jej przyszłego męża: musi być podzielona między wszystkich i stać się własnością całej rodziny. Co więcej: tak jak orzechy marti przekształcają się w łzy, tak i jej krew-miód powinien być środkiem służącym do przedłużenia rodziny, a nie przedmiotem łakomstwa.
[w:] A.J. Greimas, O bogach i ludziach. Studia z mitologii litewskiej, przeł. B. Marszalik, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007.
